
Straatfotografie, wat zijn de spelregels
Straatfotografie wat zijn de regels
Ben je net lekker bezig en heb je geen angst meer loop je tegen een wat kleine probleempjes aan.
Je kent de spelregels niet. Ik zal je in het kort uitleggen hoe het zit.
Wat doet de AVG
Kort gezegd bepaald de wet Algemene Verordening Gegevensbescherming hoe perspoonsgegevens moeten worden verwerkt. Als we kijken naar fotografie dan zijn de persoonsgegevens, foto’s van mensen die worden opgeslagen of gepubliceerd. Op deze foto’s zijn de geportretteerde herkenbaar in beeld en ook het onderwerp van de foto. Hoe zit het dan met straatfotografie spelregels?
Doet de AVG je de das om?
Dat was schrikken toen AVG werd ingesteld op 16 mei 2018. Alles werd ineens helemaal anders of toch niet? Het valt allemaal best mee. Je mag nog altijd fotograferen en ook filmpjes maken. Dus ga vooral lekker op pad en maak die prachtige plaat.
Precies in jouw straatje
Eigenlijk heb je best veel vrijheden omdat je bijna overal mag fotografen op straat. Alle publieke ruimten zijn dus toegestaan. Waar je minder vrijheden hebt of misschien zelfs helemaal niet mag fotograferen zijn de (semi-) besloten ruimtes. Hier kunnen andere regels worden toegepast. Denk bijvoorbeeld aan een overheidsgebouw of een concert. Wanneer bijvoorbeeld de politie een stuk heeft afgezet mag je daar meestal niet in en al helemaal niet fotograferen. Er is wel een uitzondering op die regel want als jij in het bezit bent van een perskaart gaan er deuren voor je open. Maar ook dan kan het zomaar gebeuren dat ze je niet toelaten en kan je alleen vanaf een afstand fotograferen.

Jouw beeldbank
Maak jij veel foto’s met bijvoorbeeld je mobiel en je deelt die alleen met een kleine groep bekenden via bijvoorbeeld WhatsApp dan heb je niets te maken met de AVG want dan valt het daarbuiten. De AVG is namelijk alleen bedoeld voor bedrijven, verenigingen, stichtingen, overheid enz. wanneer zij persoonsgegevens openbaar maken door publicatie. Je spreekt van persoonsgegevens als iemand herkenbaar in beeld is. Jij hoeft dus geen toestemming te vragen aan mensen die toevallig op jouw foto staan als je deze wilt delen. Maar vragen is wel netjes toch?
Maar hoe zit dat dan bij straatfotografie
Stel je hebt een foto gemaakt op het de markt waar een aantal mensen herkenbaar op staan. Waarschijnlijk heb jij geen idee wie die mensen zijn en is het voor jou ook onmogelijk dit te achterhalen. Je zou deze foto ook nog eens willen publiceren. Dan zit je dus met een probleem. Hierover zijn destijds Kamervragen geweest. Straatfotografie en de spelregels, want hoe zit het dan? Omdat je te veel moeite moet doen om te achterhalen wie de geportretteerde mensen zijn kan dit niet worden geschaard onder persoonsgegevens. Je hoeft dus geen onevenredige inspanning te leveren om de personen te identificeren.
Wat betekent dit alles nou voor jou als straatfotograaf?
Wanneer je grote evenementen, demonstraties, straatfotografie en vakantiefotografie onder één noemer zou gooien zal de AVG niet van toepassing zijn omdat dit vaak gaat om mensen waarvan jij niet kan achterhalen wie ze zijn. Ben je bijvoorbeeld op een straatfeest is het weer een stuk makkelijker en dan streed de AVG wel in werking als jij wilt publiceren. Hou daar rekening mee. Je kan natuurlijk altijd vooraf melden dat jij foto’s maakt en voor welk doeleinde. Dan kunnen mensen die echt niet op de foto willen zicht altijd bij jou melden. Zo werk ik vaak als ik foto’s moet maken voor een straattheatergids met een vaste groep publiek.


Wanneer dan niet?
Je mag er dus van uitgaan dat je op de openbare weg, openbare of publieke ruimtes mag en kan fotograferen. Er is wel een maar… namelijk dat de geportretteerde een redelijk belang heeft zich hiertegen te verzetten. Waarom zou een persoon dit doen? Wanneer hij of zij kan aangeven dat door het portret wordt geschaad. Als redelijk belang kan worden aangemerkt een privacybelang of een commercieel belang. Vooral bekende mensen kunnen zich hierop beroepen. In zo’n geval kan de het publiceren van een foto verboden worden. Toch kan het zo zijn dat wanneer een foto een bepaalde nieuwswaarde heeft dat de rechter beslist dat het redelijk belang niet opweegt tegen de nieuwswaarde. Dan trekt de geportretteerde dus aan het kortste eind.
Luister naar je onderbuikgevoel.
Heb jij een foto gemaakt waar iemand onvoordelig en herkenbaar op staat en die veel schade kan doen aan zijn of haar leven. Plaats de foto gewoon niet. Je kan natuurlijk jezelf de vraag stellen. Zou ik het erg vinden als zo’n foto van mij gepubliceerd wordt? Wat is dan jouw antwoord?